Vắc-xin phòng Ung thư cổ tử cung và sùi mào gà sinh dục Gardasil (Mỹ)
Trên toàn cầu, hơn 490.000 trường hợp ung thư cổ tử cung được chẩn đoán hàng năm. Nguyên nhân ung thư cổ tử cung là do nhiễm vi-rút sinh u nhú ở người (HPV) kéo dài. Nhiễm HPV kéo dài là yếu tố thiết yếu để phát triển thành ung thư biểu mô tế bào gai cổ tử cung và ung thư biểu mô tuyến cổ tử cung. HPV cũng gây ung thư âm hộ và âm đạo và tổn thương tiền ung thư như tân sinh trong biểu mô âm hộ và tân sinh trong biểu mô âm đạo.
Nhiễm HPV rất phổ biến. Trong trường hợp không tiêm ngừa, trên 50% người trưởng thành có sinh hoạt tình dục sẽ nhiễm HPV trong đời. Đa số trường hợp nhiễm HPV sẽ được loại trừ mà không để lại di chứng nào tuy nhiên một vài trường hợp sẽ tiến triển đến ung thư cổ tử cung.
Vi-rút HPV có khả năng lây truyền qua tiếp xúc da trực tiếp, niêm mạc hầu họng, miệng hoặc quan hệ tình dục không an toàn. Đặc biệt, virus HPV còn có thể lây truyền qua việc sử dụng chung vật dụng cá nhân như cắt móng tay, đồ lót, kim bấm sinh thiết…hoặc lây truyền dọc từ mẹ sang con trong lúc sinh thường….
Hiện chưa có thuốc đặc trị virus HPV gây ung thư cổ tử cung. Các chuyên gia khuyến cáo, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ nên đi tiêm vắc-xin HPV càng sớm càng tốt.
- Nguồn gốc
Vắc-xin Gardasil là vắc-xin tái tổ hợp tứ giá phòng vi-rút HPV ở người týp 6, 11, 16, 18. Gardasil được sản xuất bởi Merck Sharp & Dohme Corp (MSD), Mỹ.
- Dạng bào chế
Gardasil là chế phẩm dịch treo vô khuẩn dùng tiêm bắp.
- Chỉ định
Vắc-xin Gardasil được chỉ định dùng cho bé gái và phụ nữ từ 9 đến 26 tuổi, để phòng ngừa ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo, các tổn thương tiền ung thư, loạn sản, mụn cóc sinh dục và bệnh lý do nhiễm HPV gây ra.
Gardasil được dùng để phòng ngừa 2 bệnh chính sau:
- Ung thư cổ tử cung, âm hộ, âm đạo gây ra bởi HPV týp 16 và 18.
- Mụn cóc sinh dục (sùi mào gà sinh dục) gây ra bởi HPV týp 6 và 11.
- Nhiễm và bị các tổn thương tiền ung thư hoặc loạn sản gây ra bởi HPV týp 6, 11, 16, 18.
- Liều lượng và cách dùng
- Liều lượng:
Gardasil dùng tiêm bắp với 3 liều 0,5 ml cách nhau theo lịch tiêm:
- Liều tiêm đầu tiên: vào ngày đã chọn
- Liều tiêm thứ hai: 2 tháng sau liều đầu tiên
- Liều thứ ba: 6 tháng sau liều đầu tiên
Nên tuân thủ lịch tiêm chủng 0, 2, 6 tháng như trên. Tuy nhiên, các nghiên cứu lâm sàng đã chứng minh hiệu quả của vắc-xin ở các đối tượng nhận tất cả 3 liều trong thời gian 1 năm.
- Cách dùng: Nên tiêm bắp Gardasil vào vùng cơ delta của phần trên cánh tay hoặc vào vùng trước-bên của phía trên đùi. Không được tiêm Gardasil vào mạch máu. Cả đường tiêm dưới da và trong da đều chưa được nghiên cứu, vì vậy không khuyến cáo các đường dùng này.
- Tương tác thuốc
- Có thể dùng vắc-xin Gardasil đồng thời với các loại vắc-xin khác như: vắc-xin viêm gan B tái tổ hợp; vắc-xin não mô cầu nhóm A, C, Y; vắc-xin bạch hầu – ho gà – uốn ván DTPa; vắc-xin bại liệt bất hoạt.
- Sử dụng các thuốc nội tiết ngừa thai không ảnh hưởng đến đáp ứng miễn dịch đối với Gardasil.
- Sử dụng đồng thời với các thuốc ức chế miễn dịch toàn thân.
- Chưa có dữ liệu lâm sàng về việc dùng cùng lúc các thuốc ức chế miễn dịch với Gardasil. Tuy nhiên đối với các đối tượng dùng corticosteroid đường toàn thân; dùng thuốc chống chuyển hóa; thuốc nhóm alkyl; thuốc gây độc tế bào…khi dùng đồng thời với Gardasil có thể đáp ứng miễn dịch sẽ không được như mong muốn.
- Sử dụng vắc-xin cho phụ nữ có thai và phụ nữ cho con bú
- Nghiên cứu trên động vất cho thấy không có tác dụng gây hại trực tiếp hoặc gián tiếp đến tình trạng mang thai, sự phát triển của phôi/thai, quá trình sinh đẻ hoặc sự phát triển của động vật con sau khi sinh. Tuy nhiên, chưa có các nghiên cứu đầy đủ và có đối chứng ở phụ nữ mang thai, nên cần tránh có thai trong thời gian chủng ngừa Gardasil. Phụ nữ nào được phát hiện có thai trước khi tiêm xong 3 liều Gardasil đều được hướng dẫn hoãn lịch tiêm cho tới khi giải quyết xong thai nghén.
- Tính sinh miễn dịch của Gardasil khi tiêm cho đối tượng phụ nữ cho con bú tương đương như các nhóm đối tượng khác. Vắc xin có thể chỉ định có thể chủng ngừa cho phụ nữ cho con bú. Tuy nhiên cũng chưa rõ kháng nguyên của vắc xin và kháng thể tạo thành có được bài tiết qua sữa mẹ hay không.
- Chống chỉ định
Mẫn cảm với hoạt chất hoặc với bất kỳ thành phần của vắc-xin. Không được sử dụng các liều Gardasil tiếp theo nếu gặp các triệu chứng mẫn cảm sau khi tiêm 1 liều Gardasil.
- Tác dụng không mong muốn
Những phản ứng khi tiêm vắc-xin HPV thường gặp như sốt, tại vị trí tiêm có thể xuất hiện ban đỏ, đau, sưng và ngứa. Ngoài ra, phản ứng sau tiêm vắc-xin Gardasil rất hiếm gặp đó là co thắt khí quản nghiêm trọng.
- Cảnh báo và thận trọng
Cũng giống như tất cả các loại vắc xin khác. Gardasil có thể sẽ không bảo vệ được 100% số người tiêm chủng.
Nếu tại thời điểm tiêm bệnh nhân đã bị các tổn thương tiền ung thư CIN II, CIN III. Thì việc tiêm vắc xin Gardasil không ngăn chặn được sự tiến triển của các tổn thương liên quan đến HPV
Vắc xin không ngừa được các bệnh không phải do HPV gây ra. Vắc xin cũng không thể bảo vệ được tất cả các chủng HPV.
Có thể xuất hiện hiện tượng ngất xỉu sau hoặc thậm chí trước khi tiêm do phản ứng tâm lý đối với mũi tiêm.
Thận trọng với các trường hợp bị sốt. Tuy nhiên sốt nhẹ hoặc nhiễm khuẩn nhẹ đường hô hấp trên không là chống chỉ định dùng Gardasil.
Đáp ứng miễn dịch có thể không được như mong muốn trong các trường hợp như: người suy giảm miễn dịch, người nhiễm HIV, người đang dùng các liệu pháp ức chế miễn dịch.
Thận trọng với người rối loạn đông máu hoặc giảm tiểu cầu. Vì có nguy cơ chảy máu khi tiêm bắp.
Cũng giống như tất cả các loại vắc xin khác, nên có sẵn thuốc cấp cứu và các phương tiện điều trị thích hợp để phòng ngừa sock phản vệ sau tiêm chủng.
- Hạn sử dụng
- Hạn dùng: 36 tháng kể từ ngày sản xuất
- Bảo quản:
- Bảo quản trong tủ lạnh ở nhiệt độ từ 2ºC-8ºC
- Không được để đông lạnh. Loại bỏ khi bị đông đá.
- Tránh ánh sáng.
- Sau khi lấy vắc xin ra khỏi tủ bảo quản nên sử dụng càng sớm càng tốt. Vắc-xin có thể để ngoài tủ lạnh (ở nhiệt độ dưới 25ºC) được đến 72h.
Nguồn tham khảo: Cục Quản lý Dược – Bộ Y tế
Vắc-xin Gardasil hiện đang có sẵn tại Trung tâm tiêm chủng SOSO, sẵn sàng phục vụ khách hàng đến tiêm chủng. Đặt mua vắc xin theo yêu cầu tại đây hoặc gọi đến hotline: 0971.801.383 , hoặc inbox cho Fanpage: Trung tâm tiêm chủng SOSO
