Vắc-xin phòng Lao BCG (Việt Nam)
Vắc xin BCG đặc biệt hiệu quả trong việc phòng ngừa các hình thái lao nguy hiểm, trong đó có lao viêm màng não với độ bảo vệ lên tới 70%. Vắc xin thường được khuyến cáo cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, chỉ cần tiêm 1 liều duy nhất là đã có thể bảo vệ sức khỏe trọn đời, không cần tiêm nhắc lại.
- Nguồn gốc
BCG (bacille Calmette-Guerin) được biết đến là một loại vắc-xin phòng ngừa bệnh lao (TB). Trong vắc-xin BCG có chứa một dạng vi khuẩn gây ra bệnh lao. Tuy nhiên vi khuẩn này đã được làm yếu đi vì vậy nó không có khả năng gây bệnh và có tác dụng bảo vệ.
Việc chủng ngừa vắc-xin phòng lao BCG cho trẻ là thực sự cần thiết. Khoảng thời gian tốt nhất để tiêm phòng lao cho trẻ là từ thời điểm sinh ra đến dưới một tháng tuổi.
Vắc-xin BCG được sản xuất bởi Viện vắc xin và sinh phẩm y tế (IVAC), Việt Nam.
- Dạng bào chế
Bột đông khô
- Chỉ định
Vắc-xin ngừa lao BCG giúp phòng và kiểm soát Lao, tạo miễn dịch chủ động đối với bệnh lao. BCG được chỉ định cho các đối tượng sau:
- Nhóm người chưa được tiêm phòng (không có vết sẹo đặc trưng của vắc-xin phòng Lao)
- Những đối tượng có phản ứng Tuberculin âm tính
- Bị bệnh lao do các chủng kháng isoniazid và rifampin
- Liều dùng và cách dùng
Liều dùng cách sử dụng:
- Trước khi pha tiêm vắc-xin, nhân viên y tế cần phải cẩn thận khi mở ống vắc-xin, tránh thuốc bị bật ra ngoài
- Khi pha tiêm vắc-xin phải thực hiện vô khuẩn:
- Đối với trẻ em dưới 1 tuổi: pha 1 ml nước muối đẳng trương vào mỗi ống có 0,5 mg BCG, sau đó lắc cho đến khi tan đều. Thực hiện tiêm trong da 0,1 ml (như vậy sẽ có 0,05 mg BCG)
- Đối với trẻ em trên 1 tuổi: pha 0,5 ml nước muối đẳng trương vào mỗi ống có 0,5 mg BCG lắc cho đến khi tan đều. Sau đó, thực hiện tiêm trong da 0,1 ml (như vậy sẽ có 0,1 mg BCG).
- Sau khi pha, thuốc phải được bảo quản trong điều kiện lạnh ở nhiệt độ 2 – 8 độ C trong vòng 6 giờ. Phần vắc-xin còn lại sau mỗi buổi tiêm chủng hoặc sau 6 giờ cần phải hủy bỏ.
Đường dùng: BCG được chỉ định tiêm trong da, mặt ngoài phía trên cánh tay hoặc ở vai trái. Nhân viên y tế cần sử dụng bơm kim tiêm riêng biệt khi tiêm chủng BCG.
- Một số lưu ý khi tiêm chủng vắc-xin BCG
Dưới đây là một số vấn đề cần lưu ý khi tiêm chủng vắc-xin BCG:
Vắc-xin lao BCG được khuyến nghị cho trẻ trong vòng 30 ngày sau khi sinh càng sớm càng tốt
Vắc-xin BCG được tiêm 1 liều duy nhất, không cần tiêm nhắc lại và thể tích tiêm là 0,1 ml
Tiêm trong da chính xác và cần phải sử dụng bơm kim tiêm riêng biệt khi tiêm vắc-xin
Không tiêm vắc-xin đã quá hạn, bị ẩm hoặc dính.
- Chống chỉ định
- Không tiêm vắc-xin phòng lao (BCG) cho những người đã bị nhiễm vi khuẩn lao.
- Đối với trẻ em, cân nhắc kỹ trong những trường hợp sau:
- Viêm da có mủ
- Sốt trên 37,5ºC
- Rối loạn tiêu hóa và suy dinh dưỡng.
- Các bệnh có ảnh hưởng đến toàn thể trạng trẻ em như: Viêm tai, mũi, họng, viêm phổi, vàng da…
- Không tiêm dưới da vì có thể tạo nên những bọc mụn áp xe lạnh và chỗ tiêm sẽ để lại sẹo co kéo.
- Không được dùng vắc-xin phòng lao (BCG) cho người quá mẫn với vắc-xin. Chống chỉ định dùng vắc-xin phòng lao (BCG) cho những người có phản ứng tuberculin trên da dương tính cao, người vừa mới chủng vắc-xin đậu mùa, người bị bỏng.
- Không được dùng vắc-xin phòng lao (BCG) cho những người bị giảm gammaglobulin trong máu, suy giảm miễn dịch bẩm sinh, bệnh sarcoid, bệnh bạch cầu, u lympho, bệnh ác tính lan tỏa, nhiễm HIV có triệu chứng hoặc bất cứ bệnh nào mà đáp ứng miễn dịch tự nhiên bị tổn thương.
- Tác dụng không mong muốn
Rất hiếm xảy ra phản ứng phụ nghiêm trọng. Hầu hết trẻ em sau khi được tiêm vắc-xin BCG đều có phản ứng tại chỗ tiêm. Thường chỉ bị đỏ, sưng và đau nhẹ tại chỗ tiêm. Ngay sau khi tiêm thường xuất hiện các nốt nhỏ tại vị trí tiêm và nó sẽ biến mất sau khoảng 30 phút. Sau 2 tuần, một vết loét nhỏ, tuy nhiên, vết thương này sẽ tự lành và để lại sẹo nhỏ có đường kính 5mm. Đây là minh chứng cho thấy trẻ đã có miễn dịch. Ở những người có chức năng miễn dịch kém, tác dụng phụ thường gặp và nặng hơn.
Sau khi tiêm vắc-xin lao BCG có thể đem lại một số tác dụng phụ khác, bao gồm:
- Sốt nhẹ nổi hạch hoặc áp xe tại chỗ: hạch có thể xuất hiện ở nách hoặc khuỷu tay. Hiện tượng nổi áp xe thường xảy ra do bơm kim tiêm chưa được vô trùng hoặc tiêm quá nhiều vắc xin, điển hình là tiêm dưới da thay vì tiêm trong da. Các triệu chứng này thường xuất hiện 24 giờ sau khi tiêm và sẽ biến mất trong vòng 1 – 3 ngày mà không cần phải nhờ đến sự can thiệp của điều trị.
- Các phản ứng hiếm gặp (chỉ có 1/1.000.000 trường hợp mắc phải): nhiễm trùng BCG toàn thân, viêm tủy, viêm hạch bạch huyết có mủ (xuất hiện từ 2 – 6 tháng sau khi tiêm BCG).
- Chăm sóc trẻ sau tiêm chủng vắc-xin phòng lao BCG
Sau khi tiêm chủng vắc – xin lao BCG, bạn cần lưu ý những điều sau đây:
- Vị trí được tiêm cần phải giữ gìn sạch sẽ và khô thoáng
- Chỉ nên sử dụng nước sạch hoặc nước ấm để làm sạch vết tiêm khi cần thiết
- Tuyệt đối không được sử dụng chất sát trùng, thuốc mỡ hoặc kem bôi
- Không được dùng băng dán vết thương trực tiếp lên vị trí vết tiêm chủng. Trong trường hợp cần phải băng bó thì nên sử dụng băng khô với băng dính dán dọc hai bên, cho phép không khí được lưu thông.
- Hạn sử dụng
Hạn dùng: 30 tháng kể từ ngày cơ sở sản xuất bắt đầu tiến hành thử nghiệm công hiệu cho kết quả có giá trị.
Bảo quản:
- Đối với vắc-xin: ở nhiệt độ từ +2ºC đến +8ºC, tránh ánh sáng mặt trời.
- Đối với dung môi: ở nhiệt độ từ +2ºC đến +8ºC, tránh đông đá.
- Sau khi hoàn nguyên dung dịch tiêm cần được bảo quản ở nhiệt độ +2ºC đến +8ºC trong vòng 6 giờ. Phần còn lại của lọ vắc xin sau mỗi buổi tiêm chủng hoặc sau 6 giờ cần phải hủy bỏ.
Nguồn tham khảo: Cục Quản lý Dược – Bộ Y tế
Vắc-xin Lao BCG hiện đang có sẵn tại Trung tâm tiêm chủng SOSO, sẵn sàng phục vụ khách hàng đến tiêm chủng. Đặt mua vắc xin theo yêu cầu tại đây hoặc gọi đến hotline: 0971.801.383 , hoặc inbox cho Fanpage: Trung tâm tiêm chủng SOSO